Maatschappelijke opgave en prioriteiten strafrechtketen 2022-2027

De komst van een nieuwe regering begin dit jaar en het bijbehorende nieuwe regeerakkoord was voor het Bestuurlijk Ketenberaad (BKB) de aanleiding om de maatschappelijke opgaven en prioriteiten voor de strafrechtketen te herijken. Met het oog op de maatschappij is het uitgangspunt dat de keten er is om te zorgen voor tijdig, eerlijk en effectief recht.

Cover ketenplan van aanpak

Prioriteiten

Ten behoeve van deze maatschappelijke opgave legt de keten de komende jaren prioriteiten bij de implementatie van het gemoderniseerde wetboek van strafvordering, de aanpak van doorlooptijden en de informatievoorziening.

Implementatie nieuwe Wetboek van Strafvordering

De implementatie van het nieuwe Wetboek van Strafvordering is de belangrijkste prioriteit voor de komende jaren.

De implementatie vergt een grote inspanning van de keten. Systemen moeten worden aangepast, werkprocessen opnieuw worden ingericht en de professionals in de keten moeten worden opgeleid. De systemen moeten ook flexibel genoeg zijn om te kunnen worden aangepast. Dit vergt soms ingrijpende ingrepen in verouderde systemen. De implementatie legt, met andere woorden, de komende jaren een groot beslag op de keten. Het is daarom maar beperkt mogelijk om naast het wetboek andere prioriteiten voor de keten te benoemen.

Doorlooptijden

Desondanks wil de keten verder gaan met de al eerder in gang gezette prioriteit om de doorlooptijden te verkorten. Dit past bij het uitgangspunt ‘tijdig recht’. Een prioriteit waarop de afgelopen jaren mede door corona minder voortgang is geboekt dan gewenst. Kortere doorlooptijden hebben als doel het vertrouwen van de maatschappij in de rechtstaat te vergroten. Dat geldt nog specifieker voor slachtoffers en verdachten. 

Het BKB legt de komende jaren de focus bij de aanpak van doorlooptijden van zaakstromen die juist in het huidige tijdsgewricht een grote maatschappelijk impact hebben. Het BKB kiest hierbij voor de zaakstromen op het gebied van zeden en jeugd. In aansluiting op het Actieplan Strafrechtketen licht de focus op het gebied van veelvoorkomende criminaliteit (VVC) en bepaalde vormen van high impact crimes (HIC). In de tenuitvoerleggingsfase wordt vanuit dezelfde focus primair ingezet op versnelling van de processen rond taakstraffen en vrijheidsstraffen.

Informatievoorziening

Voor de implementatie van het nieuwe wetboek en het verkorten van de doorlooptijden is digitalisering en de doorontwikkeling van bestuurlijke informatievoorziening cruciaal. Daarmee heeft deze ontwikkeling ook prioriteit. Het doel is de twee eerder genoemde prioriteiten te ondersteunen vanuit de informatievoorziening en vanuit dat perspectief ook te zorgen voor de juiste randvoorwaarden.

Op het gebied van digitalisering zijn er twee doelstellingen vanuit de prioriteiten over de periode 2018-2022 die nog doorlopen in 2023. Dit zijn de doelstellingen op het gebied van papier uit de keten, met als beeldbepalend project het digitaal procesdossier (DPD), en multimedia (het realiseren van multimediavoorzieningen bij politie, OM en rechtspraak). Het BKB heeft als prioriteit om deze doelstellingen alsnog in 2023 te realiseren.

Overige onderwerpen

Tot slot zijn er nog verschillende onderwerpen die vanuit het oogpunt van ketensamenwerking de komende jaren onze aandacht verdienen en zullen krijgen. Een belangrijk onderwerp is de aanpak van multiproblematiek die, in aansluiting op de in het Coalitieakkoord genoemde wijkaanpak, zich onder meer op de ontwikkeling van de wijkrechtspraak zal richten. Ook werkt het BKB aan de verbetering van de kwaliteit van de informatie waarmee professionals in de dagelijks praktijk moeten werken en zal worden onderzocht welke vormen van ketenfinanciering kunnen worden toegepast om de maatschappelijke prestaties te vergroten.

De maatschappelijke opgave en prioriteiten zullen worden vertaald naar concrete en ‘smart’ geformuleerde doelen. Een eerste stap daarin wordt gezet bij de uitwerking van de meerjarenagenda voor de strafrechtketen.